Giữ gìn, xây dựng, và phát triển hệ giá trị văn hóa dân tộc là vấn đề sống còn*

- Kính thưa các đồng chí Lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, 15 tỉnh, thành phố

- Thưa các nghệ nhân đại diện cho 15 di sản văn hóa

- Thưa ông Chritian Hanhart, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam

- Thưa các vị đại biểu, khách quý,

- Thưa đồng chí, đồng bào.

Hôm nay, tôi rất vinh dự và vui mừng cùng các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam dự khai mạc lễ hội đền Hùng và Tuần văn hóa - du lịch đất Tổ năm 2023 đúng vào dịp 10 năm UNESCO công nhận "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ" là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước tôi trân trọng gửi tới các vị đại biểu, đối tác quốc tế, cùng toàn thể đồng bào, đồng chí lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Xin nhiệt liệt chào đón các nghệ sỹ, nghệ nhân dân gian trên khắp mọi miền đất nước mang đến Lễ hội những giá trị tiêu biểu của các di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh.

Thưa các vị đại biểu, thưa đồng chí, đồng bào.

"Con người có tổ, có tông/ Như cây có cội, như sông có nguồn", truyền thống đạo hiếu đó đã được đúc kết qua hàng nghìn năm, để đến ngày nay, triệu triệu con tim Việt Nam trong và ngoài nước cùng hướng về đất Tổ thiêng liêng, nơi khởi nguồn Tổ quốc, để thành kính tưởng nhớ công ơn dựng nước của các Vua Hùng.

Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương thể hiện lòng tự hào về cội nguồn và khát vọng thống nhất, minh triết độc đáo của quốc gia, dân tộc Việt Nam gắn liền truyền thống nông nghiệp lúa nước, ý chí tự cường và tinh thần đoàn kết chống ngoại xâm, thiên tai, làm nên sức mạnh Việt Nam. Với ý nghĩa đó, cùng với 14 giá trị văn hóa phi vật thể tiêu biểu, tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương đã được UNESCO vinh danh là di sản phi vật thể của nhân loại.

Lễ hội đền Hùng và Tuần văn hóa - du lịch đất Tổ năm 2023 với chủ đề "Linh thiêng nguồn cội - Đất Tổ Hùng Vương", là nơi hội tụ của các tinh hoa di sản văn hóa của mọi miền Tổ quốc, sẽ mang đến cho du khách và nhân dân hành hương về với cội nguồn đất Tổ những trải nghiệm sâu sắc, để hiểu thêm, yêu hơn và càng tự hào về đất nước, văn hóa, con người Việt Nam.

Đặc biệt, lễ hội là dịp để chúng ta nhìn lại chặng đường 20 năm, Việt Nam là thành viên có trách nhiệm trong triển khai các chương trình hành động về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể theo tinh thần của Công ước. Các di sản văn hoá Việt Nam tiếp tục được bảo tồn và lan tỏa hệ giá trị bản sắc, nhân văn; góp phần đưa văn hiến Việt Nam cùng tỏa sáng trong dòng chảy văn minh của thế giới.

Thưa các vị đại biểu khách quý, thưa đồng chí, đồng bào.

Giữ gìn, xây dựng, và phát triển hệ giá trị văn hóa dân tộc là vấn đề sống còn, như Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh thông điệp của tiền nhân tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021: "Văn hóa còn thì dân tộc còn".

Với 15 di sản phi vật thể đã được UNESCO ghi danh, Việt Nam là một trong số những quốc gia giàu tài nguyên văn hóa cộng đồng hết sức độc đáo trên thế giới.

Các di sản văn hóa này cùng với hệ giá trị đậm đà bản sắc đã được hun đúc, định hình nên hồn cốt Dân tộc qua hàng nghìn năm lịch sử dựng nước và giữ nước.

Tự hào được kế thừa những di sản văn hóa quý báu từ các thế hệ tiền nhân, chúng ta cũng ý thức được trách nhiệm của mình trong việc bảo tồn văn hoá dân tộc; xây dựng thiết chế văn hoá truyền thống cộng đồng, bởi giá trị văn hóa chỉ trường tồn khi trở thành nét truyền thống, một phần không thể thiếu trong đời sống xã hội Việt Nam.

Vì vậy, trong những năm qua, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm đầu tư nguồn lực cho nghiên cứu, phục dựng và trùng tu các di sản văn hóa; kêu gọi con cháu Lạc Hồng trên mọi miền tổ quốc cũng như đồng bào ta ở nước ngoài cùng chung tay, góp sức phát huy các giá trị tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và các di sản phi vật thể khác.

Để khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, tạo nên sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc theo tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, chúng ta cần tập trung hoàn thiện chủ trương, chính sách, tạo môi trường thuận lợi để thúc đẩy, thu hút các nguồn lực xã hội cho phát triển văn hóa, đưa tài nguyên văn hóa trở thành nguồn lực phát triển đất nước.

Nghiên cứu, hoàn thiện hệ giá trị văn hoá quốc gia và con người Việt Nam, phát huy thuần phong mỹ tục, truyền thống tốt đẹp của người Việt cùng với tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại.

Xây dựng và triển khai Chương trình tổng thể mục tiêu quốc gia về chấn hưng, phát triển văn hoá, xây dựng con người Việt Nam.

Thực hiện kiểm kê di sản văn hóa và dữ liệu hóa di sản văn hóa; lập bản đồ di sản trên nền tảng số nhằm bảo tồn các giá trị, di sản văn hóa, phục vụ cho phát triển, chuyển đổi số.

Tiếp tục đầu tư nguồn lực nhà nước, thu hút nguồn lực xã hội để bảo tồn, tôn tạo, phục dựng và phát huy các giá trị văn hoá vật thể và các di sản văn hóa phi vật thể phong phú, đa dạng.

Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ nghiên cứu cơ bản về văn hóa, cán bộ văn hóa tầm chiến lược, văn hóa nghệ thuật đỉnh cao; chương trình giáo dục văn hóa, nghệ thuật trong nhà trường các cấp.

Tôi đánh giá cao và biểu dương tỉnh Phú Thọ trong bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa tiêu biểu; đặc biệt đã cùng với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UNESCO có sáng kiến kết nối các di sản văn hóa phi vật thể nhân dịp Lễ hội đền Hùng và Tuần văn hóa - du lịch đất Tổ năm nay.

Tôi đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ đảm bảo các điều kiện tốt nhất để các nghệ sỹ, nghệ nhân dân gian có không gian sáng tạo, biểu diễn; du khách có thời gian trải nghiệm, khám phá những giá trị văn hóa dân tộc, đồng thời đưa hình ảnh Việt Nam đến gần hơn với bạn bè quốc tế.

Tôi trân trọng cảm ơn và mong muốn UNESCO, các tổ chức và đối tác quốc tế tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong bảo tồn, công nhận, vinh danh các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể.

Hướng về Ngày giỗ Tỗ Hùng Vương với tấm lòng thành kính tri ân sâu sắc công lao to lớn của các Vua Hùng, các bậc tiền nhân đã có công dựng nước và giữ nước, chúng ta nguyện đoàn kết một lòng, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, nắm bắt thời cơ, vận hội, phát huy truyền thống lịch sử, văn hóa tốt đẹp tự ngàn đời, nỗ lực phấn đấu xây dựng đất nước hòa bình, độc lập, nhân dân ấm no, hạnh phúc, phồn vinh.

Xin kính chúc các đồng chí lãnh đạo, quý đại biểu, khách quý, đồng chí, đồng bào sức khỏe, hạnh phúc. Chúc mùa lễ hội 2023 thành công tốt đẹp.

Xin trân trọng cảm ơn!

* Tiêu đề do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ đặt